Jakie jest pochodzenie bezokolicznika fieri ? Jest to niezwykłe pod wieloma względami. Rdzeniem wydaje się być fi- , a końcówka bezokolicznika -eri występuje tylko w drugiej koniugacji. Jednak druga koniugacja ma długie e i wydaje się, że fieri następuje po trzeciej, a nie drugiej koniugacji.
Najlepsze wyjaśnienie, jakie przychodzi mi do głowy jest to, że pierwotnie był fiere . Obecna koniugacja tematu fieri jest morfologicznie aktywna (chociaż semantycznie bierna, jeśli widzisz ją jako pasywną od facere ), więc czynna końcówka bezokolicznika -ere miałoby sens. Gdyby forma była później pasywowana, należałoby oczekiwać fii lub nawet fi zgodnie z trzecią koniugacją, ale przez analogię do koniugacji 1, 2 i 4, zmiana -re> -ri ma sens. To tylko przypuszczenie z mojej strony, ponieważ trudno jest znaleźć przekonujące analogie.
Więc co wiemy o pochodzeniu bezokolicznika fieri ? Czy istnieją jakieś potwierdzone alternatywne lub wcześniejsze formy bezokolicznika fieri , które mogłyby rzucić światło na jego historię?
Odpowiedź
Nie udało mi się znaleźć żadnych solidnych informacji na temat etymologii łacińskiego bezokolicznika, co jest frustrujące. Jestem pewien, że tam jest, więc będzie to tylko częściowa odpowiedź (zawierająca przyzwoitą pomoc spekulacji).
Ale jedno wydaje się dość jasne: SROKA nie miała bezokolicznika per se. Różne grupy językowe opracowały go niezależnie po PIE. W szczególności w kursywę rzeczownik odsłowny z przyrostkiem -si rozwinął się: * dōnā- „dać” → * dōnāsi „dać”. Po łacinie rozwinęło się to w aktywne i bierne bezokoliczniki dōnāre i dōnārī poprzez rotacyzm (i przypuszczalnie dodatkowy przyrostek na biernej, chociaż nie mogę znaleźć żadnych szczegółów na ten temat część – ale końcowe krótkie * i e jest regularne).
W tym, co stało się trzecią i czwartą koniugacją, były trzy różne rodzaje czasowników : czasowniki tematyczne z rdzeniem spółgłoskowym, czasowniki tematyczne * i -stem i czasowniki z przyrostkiem * y . Pierwszy z nich miał bezokoliczniki, takie jak * edesi (od * ed- „eat”), drugi miał bezokoliczniki, takie jak * θakiesi (od * θaki- „make” ), a ostatni miał bezokoliczniki, takie jak * gwenyesi (od * gweny- „come”).
Ale czasownik, który stał się fiō był wyjątkowy. Jego rdzeń był pierwotnie * fui- od SROKI * bʰuH- „stać się, powstać”, co doprowadziło do bezokolicznika * fuiesi .
Łacina nie lubiła mieć razem sekwencji krótkich samogłosek. Tak więc * u ostatecznie zniknęło z obecnych form (ale nie doskonałej, która stała się łaciną fuī ). Ale to powstrzymało końcówkę * -iesi przed skróceniem do * -esi , co zdarzyło się w innych rdzeniach i-trzeciej koniugacji (* θakiesi > * θakesi facere ). Usunięcie samogłoski zastosowane tylko raz, a ponieważ usunęło u , nigdy nie wróciło i nie usunęło i .
To pozostawiło bezokoliczniki * fiesi * fiere, fierī , z dodatkowym i przed końcem. I to i zapobiegło skurczeniu się biernego do * fiī , jak to miało miejsce w pozostałej części trzeciej koniugacji.
Więc fierī wygląda wyjątkowo po prostu przez przypadek: miał dodatkową samogłoskę, która później zniknęła. Jeśli chodzi o to, dlaczego używa tylko pasywnego bezokolicznika, naprawdę nie mogę powiedzieć („to jest pół-deponent” to wymówka).
Komentarze
- +1 Czy to możliwe, że formy fiere ostatecznie stały się pasywne, ponieważ semantycznie pasowałyby do paradygmatu facere w roli pasywnej? Nie ' nie wiem o klasycznej łacinie, ale w szkole dowiedzieliśmy się, że doskonałe fieri to factum esse , co oznacza (między innymi) " jako " – i który jest identyczny pod względem formy i sensu jak pasywny element facere . Więc jeśli fiere oznacza to samo co faceri , to jeden z nich jest zbędny, więc można je scalać / uzupełniać. Następnie fieri otrzyma -i stosownie do swojej pasywnej roli w nowym paradygmacie. Albo coś.
- @Cerberus Szczerze mówiąc nie mam pojęcia, ale wydaje się to prawdopodobne! Uzupełnienie jest słuszne, ale nie ' nie wiem, ile mamy dowodów na szczegóły
- Ja też nie! Po prostu spekuluję omnibus visuris et audituris …