Przed spółgłoską na można użyć dowolnej wersji przyimków e / ex . Wydaje się, że oba pojawiają się również w przedrostkach, ale ex- jest często asymilowane. Wydaje się, że na przykład słowa zaczynające się na literę F biorą ex- : efficere , efferre , effundere … Z drugiej strony, słowa zaczynające się na L przyjmują e- : eligere , elevare , eloqui … Moje przykłady to czasowniki, ale wzór nie wydaje się być do nich ograniczony.
Ta drobna obserwacja sugeruje, że niektóre spółgłoski ( jak L) wymagają przedrostka e- , podczas gdy inne (jak F) wymagają ex- . Które z nich mają e- , a które ex- ? Czy są może spółgłoski, które mogą przyjąć jedną z nich? Czy istnieje łatwy sposób na zapamiętanie lub zrozumienie podziału na dwa typy spółgłosek?
Komentarze
- Powiązane pytanie dotyczące przyimków zamiast przedrostków: Dlaczego „ex nihilo” zamiast „e nihilo”?
- Podejrzewam, że ma to związek z tym, czy następująca po niej spółgłoska jest dźwięczna czy bezdźwięczna ( mamy enervo, emendo, egredior ale exsorbeo, expo, extero ).
- @JoelDerfner Dobra teoria! Przejdę ' przez spółgłoski i zobaczę, czy ' jest prawdą. Jeśli masz jakieś pomysły, dlaczego tak powinno być, napisz odpowiedź. Nie mam pojęcia, poza tym, że tak brzmi lepiej.
Odpowiedź
Przeszukałem wszystkie łacińskie spółgłoski . Wydaje się, że wszystkie spółgłoski wolą tylko jedną z e- i ex- . Podałem tylko jeden przykład na spółgłoskę. Nie ma (lub tylko kilka i rzadkich) czasowników zaczynających się od X lub Z.
Przedrostek e- :
- B: (e) bibere
- D: (e)ducere
- G 1 : ( e) gerere
- I 2 : (e) iurare, eicere < iacere
- L: (e)loqui
- M 3 : (e) scalić
- N: (e)numerare
- R 4 : (e)rumpere
- V 5 : (e)vertere
Prefiks ex- :
- C: (ex)cedere
- F: (ef)ferre
- P: (ex) pellere
- P: exquirere < quaerere
- S 6 : (ex)secare
- T: (ex)tollere
1 L & S wymienia exgurgitare jako synonim egurgitare . Nie znalazłem innych takich czasowników.
2 Podałem tylko spółgłoskę I (lub J). W przypadku vocalic I przedrostek to ex- : ire> exire .
3 L & S wymienia exmovere jako synonim emovere . W przeciwnym razie e- jest zawsze używane przed M.
4 L & S wspomina o exradicare jako synonim eradicare . Jest też rzadkie exrogare .
5 Dodałem tylko spółgłoskę V. Dla wokalicznego U (lub V) przedrostek to ex – : urere> exurere .
6 exs- może stać się ex- ; rozważ existere < sistere .
Wniosek: spółgłoski dźwięczne przyjmują przedrostek e- , bezdźwięczne przyjmują ex- . Jest bardzo niewiele wyjątków. Nie mam pojęcia, dlaczego tak jest, poza tym, że brzmi to bardziej naturalnie. Zobacz komentarz TKR poniżej, aby uzyskać wyjaśnienie.
Komentarze
- Ta reguła jest częścią większego wzorca: łacina generalnie nie zezwala na s przed dźwięczną spółgłoską, a historycznie taka s została utracona wraz ze spółgłoską, która bezpośrednio ją poprzedzała, oraz z kompensacyjnym wydłużeniem poprzedniej samogłoski. Na przykład vēlum ' sail ' < wekslom, * āla ' wing ' < aksla, * trēdecim ' 13 ' < * trēsdekim. It ' myślał, że w takich przypadkach [s] najpierw stał się [z] przez wyrażanie asymilacji, a później został utracony.